چطور با فردی که از ابراز احساساتش جلوگیری میکند، کنار بیاییم؟
برقراری رابطه با فردی که در ابراز احساساتش مشکل دارد، میتواند چالشبرانگیز باشد. ممکن است احساس کنید از او دور هستید یا نمیدانید در درونش چه میگذرد. با این حال، با درک و صبر، میتوانید به او کمک کنید تا راحتتر احساساتش را بیان کند و رابطهای سالمتر و صمیمیتر داشته باشید. در اینجا 12 نکته برای کمک به شما در این مسیر آورده شده است:
- ✅
- ✅
درک کنید چرا او از ابراز احساسات اجتناب میکند:
دلایل مختلفی وجود دارد که چرا فردی در بیان احساساتش مشکل دارد. ممکن است در کودکی یاد گرفته باشد که ابراز احساسات ضعف است، یا ممکن است تجربههای آسیبزا داشته باشد که او را از ابراز احساسات میترساند. سعی کنید با همدلی به گذشته و تجربیات او نگاه کنید.
- ✅
- ✅
- ✅
صبور باشید:
تغییر رفتار زمان میبرد. فرد مقابل را تحت فشار نگذارید و به او فرصت دهید تا با سرعت خودش پیش برود.
- ✅
- ✅
- ✅
محیطی امن و حمایتی ایجاد کنید:
نشان دهید که قضاوتش نمیکنید و به حرفهایش با دقت گوش میدهید. او را تشویق کنید تا احساساتش را به اشتراک بگذارد، حتی اگر برایش سخت باشد.
- ✅
- ✅
از سوالات باز استفاده کنید:
به جای پرسیدن سوالاتی که با “بله” یا “نه” پاسخ داده میشوند، سوالاتی بپرسید که او را تشویق به صحبت کردن کند. مثلا به جای پرسیدن “آیا امروز خوبی؟” بپرسید “امروز چطور گذشت؟”. - ✅
به زبان بدن و رفتارش توجه کنید:
گاهی اوقات، فرد مقابل ممکن است نتواند به راحتی احساساتش را بیان کند، اما زبان بدنش میتواند سرنخهایی ارائه دهد. به حالت چهره، لحن صدا و حرکات او توجه کنید. - ✅
احساسات خودتان را به اشتراک بگذارید:
با ابراز احساسات خودتان، میتوانید به او نشان دهید که ابراز احساسات اشکالی ندارد و حتی میتواند به صمیمیت بیشتر کمک کند. - ✅
از او نخواهید که “تغییر کند”:
تلاش برای تغییر دادن فرد مقابل نتیجهای جز مقاومت نخواهد داشت. به جای آن، سعی کنید او را همانطور که هست بپذیرید و روی نقاط قوت رابطهتان تمرکز کنید. - ✅
از مقایسه کردن خودداری کنید:
رابطه خودتان را با روابط دیگران مقایسه نکنید. هر رابطهای منحصر به فرد است و چالشهای خاص خودش را دارد. - ✅
روی ارتباط غیرکلامی تمرکز کنید:
در آغوش گرفتن، دست گرفتن و نگاه کردن به چشمان یکدیگر میتواند جایگزین خوبی برای ابراز کلامی احساسات باشد. - ✅
در صورت نیاز به کمک حرفهای مراجعه کنید:
اگر احساس میکنید به تنهایی نمیتوانید این مشکل را حل کنید، از یک مشاور یا رواندرمانگر کمک بگیرید. - ✅
حد و مرز تعیین کنید:
در حالی که صبور هستید، به نیازهای خودتان هم توجه کنید. اگر احساس می کنید که نیازهای عاطفی شما برآورده نمی شود، باید این موضوع را به طور واضح بیان کنید.
مهمتر از همه، شفقت را تمرین کنید – هم به سمت شریک زندگی خود و هم به سمت خودتان.
1. درک ریشه مشکل
ممکن است پارتنر شما در خانوادهای بزرگ شده باشد که ابراز احساسات نشانه ضعف تلقی میشده یا حتی مورد تمسخر قرار میگرفته است. در این صورت، یادگیری ابراز احساسات برای او یک چالش بزرگ است. در ضمن، برخی افراد به دلیل تجربههای دردناک گذشته، ناخودآگاه از ابراز احساسات خودداری میکنند تا از آسیب دیدن مجدد جلوگیری کنند. به جای قضاوت کردن یا سرزنش کردن پارتنر خود، سعی کنید فضایی امن و حمایتی برای او ایجاد کنید تا بتواند به تدریج با شما درد دل کند. ممکن است لازم باشد با یک متخصص مشورت کنید تا در این زمینه راهنماییهای لازم را دریافت کنید.
2. صبور باشید و عجله نکنید
تغییر یک عادت یا الگو رفتاری ریشهدار، زمان میبرد. فشار آوردن به پارتنر برای ابراز احساسات، نتیجه معکوس خواهد داشت و او را بیشتر به لاک دفاعی خود فرو میبرد. به جای اصرار و اجبار، اجازه دهید پارتنر شما با سرعت خودش پیش برود. لحظات کوچکی که او احساساتش را با شما در میان میگذارد را جشن بگیرید و به او نشان دهید که قدردان این اعتماد هستید. صبور بودن به معنای نادیده گرفتن نیازهای شما نیست، بلکه به این معناست که به پارتنر خود فرصت میدهید تا در یک محیط امن و بدون فشار، تغییر کند. اگر احساس میکنید صبرتان در حال تمام شدن است، به خودتان استراحت دهید و به فعالیتهایی بپردازید که به شما آرامش میدهند.
3. فضایی امن و بدون قضاوت ایجاد کنید
پارتنر شما باید احساس کند که میتواند بدون ترس از قضاوت، تمسخر یا سرزنش، با شما صحبت کند. شنونده خوبی باشید و به او نشان دهید که به حرفهایش اهمیت میدهید. از به کار بردن عباراتی مانند “نباید اینطوری فکر کنی” یا “اینقدر حساس نباش” خودداری کنید. این عبارات باعث میشوند پارتنر شما احساس کند که احساساتش بیاعتبار هستند. به جای قضاوت کردن، سعی کنید همدلی خود را نشان دهید. به پارتنر خود بگویید که درک میکنید که چرا چنین احساسی دارد و شما در کنارش هستید. 
حفظ حریم خصوصی پارتنر نیز بسیار مهم است. احساسات و درددلهای او را با دیگران در میان نگذارید. ایجاد یک فضای امن و بدون قضاوت، به پارتنر شما کمک میکند تا به تدریج اعتماد کند و احساساتش را با شما به اشتراک بگذارد.
4. ارتباط غیرکلامی را تقویت کنید
ابراز علاقه و احساسات فقط از طریق کلمات نیست. با لمس کردن، در آغوش گرفتن، بوسیدن و نگاه کردن به چشمان پارتنر خود، میتوانید عشق و محبت خود را به او نشان دهید. به زبان بدن پارتنر خود توجه کنید. ممکن است او نتواند به راحتی احساساتش را بیان کند، اما زبان بدنش چیزهای زیادی را به شما میگوید. هدیه دادن، نوشتن نامه عاشقانه یا انجام کارهای کوچک و محبتآمیز نیز میتواند راهی برای ابراز علاقه باشد. 
با بهرهگیری از روشهای ارتباط غیرکلامی، میتوانید به پارتنر خود نشان دهید که به او اهمیت میدهید، حتی اگر او نتواند به راحتی احساساتش را بیان کند.
5. الگو باشید
خودتان در ابراز احساسات پیشقدم شوید. احساسات خود را به راحتی و با صداقت با پارتنر خود در میان بگذارید. این کار به او نشان میدهد که ابراز احساسات اشکالی ندارد و حتی میتواند مفید باشد. درباره احساسات خود، چه مثبت و چه منفی، با پارتنر خود صحبت کنید. به او بگویید که وقتی خوشحال هستید، ناراحت هستید، میترسید یا عصبانی هستید، چه احساسی دارید. از جملاتی مانند “من احساس میکنم. . . ” استفاده کنید تا احساسات خود را به طور واضح بیان کنید. وقتی پارتنر شما احساساتش را با شما در میان میگذارد، از او تشکر کنید و به او نشان دهید که قدردان صداقت او هستید. با الگو بودن، میتوانید به پارتنر خود کمک کنید تا کم کم یاد بگیرد که چگونه احساساتش را بیان کند.
6. انتظارات واقعبینانه داشته باشید
انتظار نداشته باشید که پارتنر شما یکشبه تغییر کند. این یک فرایند تدریجی است و ممکن است سالها طول بکشد تا او بتواند به راحتی احساساتش را بیان کند. انتظارات غیرواقعبینانه میتواند منجر به ناامیدی و سرخوردگی شود. به جای تمرکز بر روی نقاط ضعف پارتنر خود، بر روی نقاط قوت او تمرکز کنید. به او یادآوری کنید که چه ویژگیهای مثبتی دارد و چگونه میتواند از آنها برای بهبود رابطه استفاده کند. اگر احساس میکنید انتظارات شما غیرواقعبینانه هستند، با یک دوست، مشاور یا روانشناس صحبت کنید.
7. مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنید
یادگیری مهارتهای ارتباطی موثر، برای هر رابطهای ضروری است، اما برای رابطهای که یکی از طرفین در ابراز احساسات مشکل دارد، اهمیت بیشتری پیدا میکند.یاد بگیرید که چگونه به طور واضح و با صداقت با پارتنر خود صحبت کنید.به جای سرزنش کردن یا انتقاد کردن، از جملاتی مانند “من احساس میکنم...” استفاده کنید تا احساسات خود را به طور واضح بیان کنید.به حرفهای پارتنر خود با دقت گوش دهید و سعی کنید منظور او را درک کنید.از پرسیدن سوالات شفافکننده نترسید.در هنگام صحبت کردن، به زبان بدن خود توجه کنید.
از حرکاتی که ممکن است پارتنر شما را ناراحت کند، خودداری کنید.
در مورد موضوعات حساس، سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید و از بحث و جدل خودداری کنید.با تمرین و ممارست، میتوانید مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنید و رابطه خود را بهبود بخشید.
8. به نیازهای خود توجه کنید
در حالی که تلاش میکنید به پارتنر خود کمک کنید تا احساساتش را بیان کند، نباید نیازهای خود را فراموش کنید. اگر نیازهای عاطفی شما برآورده نمیشوند، ممکن است احساس نارضایتی و سرخوردگی کنید. با پارتنر خود در مورد نیازهای خود صحبت کنید. به او بگویید که چه چیزی از او نیاز دارید تا احساس دوست داشته شدن و ارزشمند بودن کنید. اگر پارتنر شما نمیتواند نیازهای شما را برآورده کند، به دنبال راههای دیگری برای برآورده کردن آنها باشید. مثلا میتوانید با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید، به فعالیتهای مورد علاقه خود بپردازید یا به دنبال کمک حرفهای باشید. اگر نیازهای شما به طور مداوم نادیده گرفته میشوند، ممکن است لازم باشد در مورد آینده رابطه خود فکر کنید.
9. از کمک حرفهای استفاده کنید
اگر احساس میکنید به تنهایی نمیتوانید با این مشکل کنار بیایید، از یک مشاور یا روانشناس کمک بگیرید. یک متخصص میتواند به شما و پارتنرتان کمک کند تا الگوهای ارتباطی خود را شناسایی کنید، مهارتهای ارتباطی خود را تقویت کنید و راههایی برای ابراز احساسات پیدا کنید. مشاوره فردی میتواند به پارتنر شما کمک کند تا با مشکلات عاطفی خود کنار بیاید و یاد بگیرد که چگونه احساساتش را بیان کند. بهرهگیری از کمک حرفهای، نشاندهنده ضعف نیست، بلکه نشاندهنده این است که شما برای رابطه خود ارزش قائل هستید و میخواهید برای بهبود آن تلاش کنید. انتخاب یک مشاور مناسب میتواند تاثیر زیادی بر موفقیت درمان داشته باشد. قبل از انتخاب مشاور، در مورد تجربه و تخصص او تحقیق کنید.
10. محدودیتها را بشناسید
باید بپذیرید که هر کسی نمیتواند تغییر کند و شما نمیتوانید پارتنر خود را مجبور کنید تا کسی باشد که نیست. اگر پارتنر شما به طور مداوم از ابراز احساسات خودداری میکند و هیچ تلاشی برای تغییر نمیکند، ممکن است لازم باشد در مورد آینده رابطه خود فکر کنید. به این فکر کنید که چه چیزی برای شما مهم است و چه چیزی را میتوانید تحمل کنید. آیا میتوانید با فردی که نمیتواند به راحتی احساساتش را بیان کند، خوشحال باشید؟ اگر نیازهای عاطفی شما به طور مداوم برآورده نمیشوند، ممکن است لازم باشد به این فکر کنید که آیا این رابطه برای شما مناسب است یا خیر. اگر تصمیم میگیرید که رابطه را تمام کنید، سعی کنید با مهربانی و احترام این کار را انجام دهید.
11. به خودتان استراحت دهید
کنار آمدن با فردی که از ابراز احساساتش جلوگیری میکند، میتواند بسیار خستهکننده و فرساینده باشد. باید به خودتان استراحت دهید و به فعالیتهایی بپردازید که به شما آرامش میدهند. با دوستان و خانواده خود وقت بگذرانید، به مسافرت بروید، ورزش کنید یا به فعالیتهای هنری بپردازید. مراقب سلامت جسمی و روانی خود باشید. به اندازه کافی بخوابید، غذای سالم بخورید و از مصرف الکل و مواد مخدر خودداری کنید. به خودتان اجازه دهید احساسات خود را تجربه کنید، چه مثبت و چه منفی. سعی نکنید احساسات خود را سرکوب کنید.
12. با دیگران صحبت کنید
به دنبال افرادی باشید که به شما گوش میدهند، شما را حمایت میکنند و شما را قضاوت نمیکنند. در مورد احساسات خود صادق باشید و از بیان آنها نترسید. اگر نمیخواهید با کسی صحبت کنید، میتوانید از طریق نوشتن، نقاشی یا سایر فعالیتهای هنری احساسات خود را بیان کنید.
این روزها خیلی ها با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند و واقعا می تونه زندگی مشترک رو تحت تاثیر قرار بده. من خودم با کسی رابطه داشتم که همیشه احساساتش رو تو بطری می کرد و این باعث شده بود حس تنهایی کنم. بعد از کلی آزمون و خطا فهمیدم گاهی اوقات سکوت هم نوعی ارتباطه.
یکی از چیزایی که توی این مسیر فهمیدم اینه که نباید انتظار داشته باشیم طرف مقابل یهویی تغییر کنه. تغییر زمان می بره و شاید هیچ وقت کامل اتفاق نیوفته. مهم اینه که بفهمیم اونجاهایی که حرفی نمیزنه چیزی پشتشه نه این که به ما ربطی نداره.
کارایی مثل پیام های کوتاه صمیمانه یا گذاشتن یادداشت های کوچیک توی کیفش می تونه فشار مکالمه رو کم کنه. من یه مدت هر روز یه پیام ساده می فرستادم بدون انتظار جواب که فقط بگم دوستش دارم. کم کم دیدم خودش شروع کرد به جواب دادن.
بعضی وقتا لازمه بپذیریم که بعضی آدما راه خودشون رو برای بیان احساسات دارن. یکی با آشپزی علاقش رو نشون میده یکی با کارای کوچیک روزانه. باید چشامون رو باز کنیم ببینیم اون از چه طریقی میگه دوستت دارم بدون این که بلند بلند بگه.
یادم میاد یه بار بخاطر این که همیشه می خواستم حرف بزنه بحثمون شد. بعد فهمیدم اون روز ساکت بود چون استرس کاری داشت. اون موقع تازه متوجه شدم سکوتشم یه جور حرف زدنه فقط باید زبانش رو یاد بگیری.